Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt phát biểu thảo luận tại hội trường về kinh tế - xã hội

Sáng ngày 29/10/2025, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về các nội dung: (1) Đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026; (2) Kết quả thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch 05 năm giai đoạn 2021-2025: phát triển kinh tế - xã hội; cơ cấu lại nền kinh tế; (3) Báo cáo của Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao về việc ban hành văn bản điều chỉnh nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội để xử lý vấn đề phát sinh khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và tháo gỡ vướng mắc do quy định của pháp luật; (4) Báo cáo của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao về tình hình thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2025.

Đại biểu tán thành với các báo cáo của chính phủ trình tại kỳ họp. Ngoài ra, đại biểu tham gia 02 nội dung như sau:

Thứ nhất, về công tác sắp xếp, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động các công ty nông, lâm nghiệp, đây là vấn đề đã được nhiều đại biểu quan tâm phát biểu tại các phiên thảo luận trước đây, điều này cho thấy, công tác sắp xếp, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động các công ty nông, lâm nghiệp hết sức quan trọng đối với quá trình phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương trong bối cảnh đất nước trên bước chuyển mình lịch sử và nhiều vấn đề thực tiễn đặt ra cần có sự tháo gỡ. Có thể nói, công tác sắp xếp, đổi mới hoạt động các công ty nông lâm nghiệp vừa mang tính chiến lược, vừa rất thực chất bỡi lẻ nó liên quan đến đất đai, rừng, vốn nhà nước, người lao động. Thực tiễn hơn 10 năm triển khai, thực hiện theo tinh thần Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 12/3/2014 và Kết luận số 103-KL/TW ngày 02/12/2024 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 109/2023/QH15 ngày 29/11/2023 của Quốc hội đã cho thấy, Chính phủ hết sức quyết liệt, khẩn trương trong công tác chỉ đạo, điều hành, hoàn thiện khung pháp lý đem lại kết quả rất đáng trân trọng, nhiều công ty sau sắp xếp, chuyển đổi mô hình hoạt động đã chuyển biến tích cực về phương thức quản trị, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, cải thiện đời sống người lao động, nâng cao hiệu quả bảo vệ rừng, quản lý đất đai, bảo tồn đa dạng sinh học.

Tuy nhiên, theo báo cáo cho thấy, tiến độ thực hiện đến nay rất chậm, vẫn còn 95/256 (chiếm 37,11%) công ty nông, lâm nghiệp tại 24/34 tỉnh thành phố trực thuộc trung ương và 2 Tổng công ty chưa hoàn thành sắp xếp, đổi mới hoạt động, nhất là, sau khi Kết luận số 103-KL/TW của Bộ Chính trị ban hành, dường như kết quả thực hiện đến nay vẫn không thay đổi. Rõ ràng, mục tiêu đặt ra: “Phấn đấu đến năm 2025 hoàn thành nhiệm vụ sắp xếp, chuyển đổi mô hình hoạt động mới các công ty nông lâm nghiệp trong cả nước” vẫn chưa đạt được. Điều đáng nói ở đây, trong quá trình thực hiện Phương án đã phê duyệt, nhiều công ty vẫn còn loay hoay trong việc thực hiện các thủ tục chuyển đổi sở hữu, xử lý tài sản, xử lý tình trạng mất cân đối về tài chính giữa khoản trả nợ lớn hơn khoản nợ thu hồi, việc chi trả chế độ nhận khoán cho người lao động… Đây là những điểm nghẽn được đề cập rất nhiều tại các Hội nghị mà đến nay vẫn chưa được tháo gỡ triệt để; nhiều địa phương gặp khó khăn trong giải quyết các tranh chấp, khiếu kiện đông người, phức tạp giữa người dân và các công ty nông lâm nghiệp trong giao nhận khoán, trong công tác giải phóng mặt bằng để đầu tư dự án phát triển kinh tế từ diện tích đất của các công ty bàn giao về địa phương mà người dân đã sử dụng sản xuất, ổn định dân cư; việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân liên quan đến nguồn gốc đất từ các công ty nông lâm nghiệp với nhiều câu hỏi bức xúc được đặt ra trong mỗi lần tiếp xúc cử tri với ĐBQH, đại biểu HĐND vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng… Do vậy, đại biểu đề nghị Chính phủ đặc biệt quan tâm đến nhiệm vụ này. Xem công tác sắp xếp, chuyển sang mô hình hoạt động mới đối với các công ty nông, lâm nghiệp là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 để tập trung chỉ đạo đến cùng, làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu các bộ ngành, địa phương, các công ty theo Kết luận số 103-KL/TW của Bộ Chính trị; Đề xuất Quốc hội ban hành nghị quyết về chính sách, cơ chế đặc thù tháo gỡ những vướng mắc, điểm nghẽn từ thực tiễn trong quá trình thực hiện sắp xếp, chuyển đổi mô hình hoạt động mới đối với các công ty nông lâm nghiệp tương tự như chính sách, cơ chế đặc thù giải quyết những vướng mắc trong lĩnh vực đất đai được Quốc hội thông qua áp dụng tại một số tỉnh, thành phố trong thời gian qua. Có được chính sách đặc thù này, chúng ta mới hy vọng hoàn thành được mục tiêu đề ra trong thời gian sớm nhất. Đồng thời, đề nghị Chính phủ chỉ đạo xử lý các vấn đề tài sản, đất đai - đất rừng gây lãng phí, làm phát sinh tranh chấp giữa các công ty nông lâm nghiệp và người dân một cách khẩn trương, tích cực và minh bạch; chỉ đạo các địa phương có các giải pháp hỗ trợ các công ty nông lâm nghiệp sau xắp xếp nâng cao năng lực quản trị -sản xuất và kết nối thị trường, ứng dụng công nghệ số góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động sau sắp xếp.

Kim Oanh