Đoàn Giám sát số 22 của Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh tổ chức giám sát “Việc sử dụng kinh phí quản lý, bảo vệ rừng và phát triển rừng, giai đoạn 2021 - 2023” trên địa bàn tỉnh

Chiều ngày 24/5/2024, Đoàn Giám sát số 22 của Thường trực HĐND tỉnh do ông Trần Phú Hùng, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh làm Trưởng Đoàn đã tiến hành giám sát “Việc sử dụng kinh phí quản lý, bảo vệ rừng và phát triển rừng, giai đoạn 2021 - 2023” đối với UBND tỉnh và Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, tham gia buổi làm việc còn có các đồng chí thành viên Đoàn Giám sát số 22.

Quang cảnh buổi làm việc của Đoàn Giám sát số 22 của Thường trực HĐND tỉnh

Diện tích rừng và đất rừng trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk được giao cho các đơn vị quản lý gồm: các Vườn quốc gia, Ban quản lý rừng đặc dụng, Ban quản lý rừng phòng hộ; Trung tâm Bảo tồn voi, cứu hộ động vật và quản lý bảo vệ rừng; các Công ty TNHH một thành viên (MTV) lâm nghiệp, hai thành viên (HTV) lâm nghiệp; các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, đơn vị Lực lượng vũ trang, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư thôn, các tổ chức, đơn vị sự nghiệp khác…

Ông Nguyễn Minh Chí, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn, báo cáo giải trình một số nội dung theo yêu cầu của Đoàn Giám sát số 22

Qua đó, việc sử dụng kinh phí quản lý, bảo vệ rừng và phát triển rừng, giai đoạn 2021 - 2023 trên địa bàn tỉnh đạt được một số kết quả như báo cáo của UBND tỉnh thể hiện, cụ thể như sau:

Giai đoạn 2021 - 2023, Sở Tài chính đã tham mưu UBND tỉnh hỗ trợ kinh phí phục vụ công tác quản lý, bảo vệ rừng từ nguồn Trung ương hỗ trợ có mục tiêu một cách kịp thời và đảm bảo theo đúng các quy định của Trung ương. Ngoài ra, trên cơ sở khả năng cân đối ngân sách tỉnh hằng năm, Sở Tài chính đã tham mưu UBND tỉnh hỗ trợ cho các đơn vị làm công tác quản lý, bảo vệ rừng về các khoản chi phí khác như: Quản lý bảo vệ rừng, phục vụ công tác phòng chống cháy rừng, mua sắm công cụ, dụng cụ; duy tu, sửa chữa các công trình lâm sinh... Nguồn kinh phí từ ngân sách Nhà nước cấp cho các đơn vị để sử dụng cho hoạt động bảo vệ rừng trong thời gian qua được sử dụng hiệu quả, đảm bảo đúng quy định.

Sau sắp xếp, các Công ty TNHH MTV, HTV lâm nghiệp, đã rất nỗ lực triển khai thực hiện công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng và tổ chức sản xuất kinh doanh theo nhiệm vụ được giao. Một số Công ty lâm nghiệp kinh doanh rừng trồng đạt hiệu quả khá, bước đầu đã tạo vùng nguyên liệu rừng trồng tập trung; có chuyển biến tích cực về tổ chức quản lý và phương thức hoạt động như: Tại Công ty TNHH MTV lâm nghiệp M’Đrắk, Krông Bông, Lắk,...; việc quản lý đất đai tại một số Công ty về cơ bản đã được ổn định thông qua các phương án sử dụng đất được UBND tỉnh phê duyệt.

Lãnh đạo Sở Tài chính báo cáo thêm các nội dung liên quan đến kinh phí quản lý, bảo vệ và phát triển rừng

Về công tác quản lý bảo vệ rừng: Trong thời gian qua được sự quan tâm chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, địa phương và sự tham gia đồng bộ của các sở, ngành, các đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội, đã đạt được những kết quả tích cực, cụ thể: Công tác tuyên truyền bảo vệ rừng trong Nhân dân đã được chú trọng đẩy mạnh và thường xuyên, với nội dung và hình thức đa dạng hơn. Kết quả của phong trào vận động toàn dân tham gia bảo vệ rừng đã mang lại hiệu ứng tích cực, đã thu hút được nhiều tầng lớp Nhân dân tham gia bảo vệ rừng; ý thức, trách nhiệm của cấp ủy chính quyền địa phương huyện, xã, chủ rừng và người dân trong công tác quản lý bảo vệ rừng đã được nâng lên; Nhân dân đã tham gia tố giác các vụ việc, đối tượng vi phạm cho cơ quan chức năng, các cơ quan truyền thông đã tăng cường đưa tin bài phản ánh để kiểm tra, xử lý nhiều vụ việc vi phạm. Tình hình vi phạm pháp luật bảo vệ rừng cơ bản  đã được kiểm soát tốt hơn trong thời gian gần đây. Công tác thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm pháp luật về quản lý bảo vệ và phát triển rừng, quản lý lâm sản ngày càng được tăng cường, nhiều vụ đã được ngăn chặn xử lý kịp thời. Các đối tượng đầu nậu, lâm tặc trên địa bàn đã giảm nhiều so với thời gian trước, đây là kết quả của công tác giám sát, tuyên truyền, vận động các đối tượng thực hiện cam kết không vi phạm pháp luật về bảo vệ rừng. Trách nhiệm của các cấp, các ngành, chủ rừng trong công tác quản lý Nhà nước về quản lý bảo vệ rừng được tăng cường. Một số hạn chế, yếu kém trong công tác quản lý bảo vệ rừng trong thời gian qua dần dần được khắc phục...

Ông Nguyễn Thiên Văn, Tỉnh uỷ viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh phát biểu tại buổi giám sát

Kết luận buổi giám sát, ông Trần Phú Hùng, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Trưởng Đoàn giám sát đánh giá cao những nỗ lực của UBND tỉnh, sở, ngành và địa phương trong công tác sử dụng kinh phí quản lý, bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2023. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đạt được, vẫn còn một số nội dung cần quan tâm trong thời gian tới như:

Tình trạng người dân xâm canh lấn chiếm đất rừng trái phép vẫn còn tiếp diễn, ngày càng phức tạp; rừng và đất rừng tiếp tục có khả năng bị xâm hại, suy giảm cao, gây ảnh hưởng đến tỷ lệ độ che phủ rừng. Công tác kiểm tra, phát hiện, đấu tranh, xử lý các hành vi vi phạm Luật Lâm nghiệp vẫn bộc lộ nhiều vấn đề hạn chế, tình hình vi phạm các quy định về quản lý, bảo vệ rừng một số nơi chưa ngăn chặn triệt để; dẫn đến tình trạng người dân xâm canh lấn chiếm đất rừng, khai thác, mua bán, vận chuyển lâm sản trái phép vẫn còn tiếp diễn và ngày càng phức tạp; tình hình suy giảm chất lượng rừng, phá rừng trái phép vẫn diễn ra tại một số các đơn vị chủ rừng (trên địa bàn một số huyện như Buôn Đôn, Ea Súp, Ea H’Leo, Cư M’gar, Lắk, Krông Bông...).

Các Công ty Lâm nghiệp gặp khó khăn, thiếu nguồn kinh phí để phục vụ công tác quản lý, bảo vệ rừng; chưa đưa ra được các giải pháp hữu hiệu nhằm thực hiện hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ rừng; các hoạt động sản xuất, kinh doanh hầu như không triển khai được do không có nguồn vốn.

Ông Trần Phú Hùng, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh, Trưởng Đoàn Giám sát số 22 của Thường trực HĐND tỉnh phát biểu kết luận

Việc sử dụng nguồn kinh phí thực hiện theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ hiện nay chưa hiệu quả, việc giải ngân gặp nhiều khó khăn và vướng những quy định, xong chưa có giải pháp tháo gỡ.

Việc cập nhật, theo dõi, báo cáo số liệu về diện tích rừng bị suy giảm, trữ lượng rừng và đất rừng bị xâm canh lấn chiếm đối với các chủ rừng là các công ty, doanh nghiệp được giao đất, thuê đất để thực hiện công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng chưa được thực hiện đảm bảo theo quy định; chưa bố trí đủ lực lượng thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng, thậm chí còn tình trạng buông lỏng quản lý, bảo vệ rừng để rừng bị xâm hại.

Việc quản lý các dự án nông lâm nghiệp thuê đất thuê rừng còn nhiều hạn chế, nhiều bất cập dẫn đến tình trạng nhiều dự án quản lý kém hiệu quả, dẫn đến suy giảm diện tích rừng và đất bị xâm canh lấn chiếm với số lượng lớn.

Để làm tốt công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng trong thời gian tới, đạt đề nghị UBND tỉnh:

Tăng cường công tác lãnh, chỉ đạo, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước trong hoạt động quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Tiếp tục thực hiện quyết liệt các giải pháp quản lý, bảo vệ và phát triển rừng theo Chỉ thị số 13-CT/TW ngày 12/01/2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của đảng trong công tác quản lý bảo vệ rừng và Kết luận số 61-KL/TW ngày 17/8/2023 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TW; Kết luận số 520-KL/TU ngày 26/4/2022 và Chỉ thị số 25-CT/TU ngày 17/5/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Chương trình số 623/CTr-UBND ngày 20/01/2022 Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025 về quản lý, bảo vệ và phát triển rừng; thực hiện những giải pháp tạo ra được bước đột phá trong xây dựng và phát triển ngành lâm nghiệp của tỉnh...

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về quản lý, bảo vệ và phát triển rừng đảm bảo phong phú về nội dung và đa dạng về hình thức; tăng cường sự giám sát của người dân, cộng đồng, các đoàn thể, các cơ quan thông tin đại chúng đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Khuyến khích việc đấu tranh, ngăn chặn và tố giác các hành vi vi phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp; kịp thời phát hiện, nhân rộng gương điển hình trong quản lý bảo vệ và phát triển rừng, tạo sự lan tỏa trong toàn xã hội.

Chú trọng xây dựng, kiện toàn lực lượng kiểm lâm, lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng của chủ rừng; tiếp tục kiện toàn các Ban chỉ đạo, tổ công tác liên ngành quản lý bảo vệ rừng các cấp đáp ứng nhiệm vụ quản lý bảo vệ, phát triển rừng. Nâng cao vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền cấp xã, chủ rừng trong công tác quản lý bảo vệ, phát triển rừng tại gốc; xác định rõ trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân, nêu cao vai trò trách nhiệm của người đứng đầu.

Chỉ đạo các ngành, địa phương tăng cường công tác phối hợp với các công ty, Ban quản lý, chủ rừng thực hiện hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Thành lập các tổ công tác liên ngành kịp thời xử lý những vụ vi phạm luật lâm nghiệp, xâm canh đất rừng; xử lý tình trạng tranh chấp, lấn chiếm đất lâm nghiệp tại các ban quản lý, công ty lâm nghiệp, dự án nông lâm nghiệp; tăng cường kiểm tra, giám sát đối với diện tích rừng bị phá trái pháp luật đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính và Quyết định buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả.

Tiếp tục triển khai các giải pháp tăng cường biện pháp bảo vệ rừng, khôi phục rừng tự nhiên đã bị suy giảm trong những năm qua trên địa bàn tỉnh, từng bước khắc phục những tồn tại, khuyết điểm trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Sử dụng hiệu quả nguồn kinh phí được phân bổ cho hoạt động quản lý, bảo vệ rừng. Kịp thời có những giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình sử dụng nguồn kinh phí được phân bổ phục vụ công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.

Trên cơ sở phân tích, đánh giá cụ thể các chính sách, cũng như các nguồn lực tài chính thực hiện cho công tác quản lý, bảo vệ rừng; đánh giá việc thực hiện chính sách nào hiện nay là hiệu quả nhất, từ đó đề xuất tăng cho phù hợp, không nên đề xuất theo hướng tăng cho các đối tượng chủ rừng bình quân như hiện nay. Xây dựng mô hình điểm về công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng theo từng địa bàn, sau đó đánh giá hiệu quả, nhân rộng mô hình.

Hoàn thiện phương án hỗ trợ kinh phí quản lý, bảo vệ phát triển rừng cần đánh giá hiệu quả của phương án, xây dựng Nghị quyết trình HĐND tỉnh ban hành đảm bảo Nghị quyết khi được ban hành đem lại hiệu quả thực chất, khả thi đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn tỉnh...

Phương An