Đoàn ĐBQH tỉnh góp ý kiến Dự án Luật Năng lượng Nguyên tử (sửa đổi)

Chiều 06/5/2025 tiếp tục Chương trình kỳ họp thứ 9, Quốc hội tiến hành thảo luận tại Tổ về các dự án Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa; Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi).

Thảo luận tại Tổ 13, gồm các Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk, Ninh Bình, Lào Cai, Hậu Giang. Các đại biểu thống nhất cao với sự cần thiết phải sửa đổi các dự án Luật, nhiều ý kiến đại biểu đề nghị, cần tiếp tục rà soát các dự thảo Luật, đối chiếu với các Luật có liên quan, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật.

Quang cảnh Tổ 13 thảo luận các Dự án Luật

Đ/c Nguyễn Thị Thu Nguyệt - Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng đoàn phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk

Đối với Khoản 3 Điều 5 nguyên tắc bảo đảm an toàn, an ninh trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử Đại biểu cho rằng cách diễn đạt hiện tại còn chưa thật rõ ràng và chưa phản ánh đầy đủ nguyên tắc bảo vệ bức xạ theo chuẩn mực quốc tế. Cụ thể, cụm từ “mức độ an toàn cao nhất có thể đạt được một cách hợp lý” mang tính định tính, dễ gây cách hiểu khác nhau và khó lượng hóa trong thực tiễn áp dụng, Do đó đại biểu đề nghị bổ sung nội dung về nguyên tắc biện minh và chỉnh sửa cách diễn đạt để tiệm cận với thông lệ quốc tế, đồng thời giúp tăng tính minh bạch, khả thi trong thực hiện và thanh tra, kiểm tra.

Tại Điều 23 về chấm dứt hoạt động cơ sở bức xạ quy định “4. Cơ quan pháp quy hạt nhân tổ chức kiểm tra việc tháo dỡ, tẩy xạ, xử lý nguồn bức xạ, chất thải phóng xạ và công nhận cơ sở bức xạ đã hết trách nhiệm bảo đảm an toàn.” Đại biểu đề nghị để việc kiểm tra này đảm bảo tính công bằng và hiệu quả, cần quy định cụ thể hơn về phương pháp, tiêu chí kiểm tra, cũng như thời gian kiểm tra. Đồng thời, cần có các biện pháp giám sát sau khi công nhận, đảm bảo rằng cơ sở vẫn duy trì các biện pháp bảo đảm an toàn trong quá trình tháo dỡ, tránh xảy ra rủi ro sau khi kết thúc hoạt động.

Góp ý về quy định bồi thường thiệt hại bức xạ, thiệt hại hạt nhân, Điều 62, Điều 63, Điều 64 Dự thảo. Đại biểu cho rằng: Mặc dù các quy định về bồi thường thiệt hại bức xạ và hạt nhân trong dự thảo luật đều nhằm mục đích bảo vệ quyền lợi của người dân và môi trường, nhưng cần làm rõ một số vấn đề để đảm bảo tính khả thi và công bằng trong thực thi. Trước hết, việc xác định mức độ thiệt hại cần có các tiêu chí rõ ràng và phương pháp đánh giá chính xác hơn, đặc biệt là đối với thiệt hại về sức khỏe và môi trường, vì những tác động này thường có tính chất lâu dài và không dễ đo lường. Ngoài ra, mặc dù quy định về trách nhiệm bồi thường của tổ chức vận hành cơ sở hạt nhân là hợp lý, nhưng cần phải xem xét thêm các biện pháp bảo đảm tài chính, đặc biệt là trong trường hợp các tổ chức này không có đủ khả năng chi trả mức bồi thường lớn. Đặc biệt, việc quy định về thời hiệu khởi kiện cũng cần linh hoạt hơn, tạo cơ hội cho các cá nhân và cộng đồng phát hiện thiệt hại lâu dài từ sự cố hạt nhân. Quỹ Hỗ trợ khắc phục thiệt hại hạt nhân cần được quản lý minh bạch, với quy trình sử dụng rõ ràng, bảo đảm không bị lạm dụng hoặc sử dụng sai mục đích.

Cuối cùng, cần có quy định chi tiết hơn về mức bảo hiểm tối thiểu và các hình thức bảo đảm tài chính khác để đảm bảo rằng tổ chức vận hành luôn có đủ khả năng tài chính để thực hiện trách nhiệm dân sự của mình trong các tình huống sự cố nghiêm trọng. Những điều chỉnh này sẽ giúp tăng tính khả thi của quy định và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan một cách toàn diện.

                                                                                      Nghị Viện