Tiếp tục tăng cường công tác giám sát của cơ quan, Đại biểu dân cử đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực

Tham nhũng, lãng phí, tiêu cực luôn được Đảng ta xác định là “giặc nội xâm”, là một trong những nguy cơ đe dọa sự tồn vong của chế độ. Đại hội XIII của Đảng đã nhấn mạnh: “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; xây dựng cơ chế kiểm soát chặt chẽ quyền lực; phát huy vai trò giám sát của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, Mặt trận Tổ quốc và Nhân dân”.

Đặc biệt, từ khi Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 (Luật số 72/2025/QH15) có hiệu lực, chính quyền địa phương được tổ chức theo mô hình hai cấp: cấp tỉnh và cấp xã không còn cấp chính quyền huyện. Đây là bước đi mang tính đột phá, góp phần tinh gọn bộ máy, song cũng đặt ra yêu cầu mới: Hội đồng nhân dân tỉnh phải trực tiếp đảm nhận phần việc lớn hơn, phạm vi giám sát rộng hơn; đồng thời Hội đồng nhân dân xã, phường phải phát huy tối đa vai trò là cấp chính quyền gần dân nhất, trực tiếp nắm bắt, phản ánh và giám sát những vấn đề nảy sinh từ cơ sở, nhất là các biểu hiện “tham nhũng vặt” gắn với thủ tục hành chính, dịch vụ công.

Thường trực HĐND tỉnh giám sát kết quả việc triển khai, thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn, giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk

Kỳ họp Chuyên đề lần thứ Hai, HĐND tỉnh khoá X, nhiệm kỳ 2021-2026

Pháp luật về vai trò của Hội đồng nhân dân tỉnh đã dần được hoàn thiện cả về nội dung và hình thức giám sát như: Thẩm quyền của Hội đồng nhân dân tỉnh được quy định cụ thể; phạm vi vai trò của từng chủ thể trong Hội đồng nhân dân, đại biểu Hội đồng nhân dân được phân định rõ ràng hơn; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, đơn vị chịu sự giám sát trong cung cấp thông tin, tài liệu, thực hiện kết luận giám sát được quy định rõ ràng, minh bạch hơn... đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực ở địa phương.

Ban Pháp chế Hội đồng nhân dân tỉnh giám sát tình hình thực hiện việc chuyển đổi vị trí công tác theo quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng

Chính vì vậy, để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực ở địa phương, cần phải có giải pháp nhằm phát huy vai trò Hội đồng nhân dân trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Dưới đây là một số giải pháp nhằm nâng cao vai trò của Hội đồng nhân dân tỉnh trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực:

Một là, tiếp tục hoàn thiện pháp luật về hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh, phân định rõ vai trò giám sát ở cấp tỉnh và cấp xã, bảo đảm chặt chẽ, khả thi.

Hai là, cải tiến, đổi mới trong hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân; tăng cường công tác giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực thông qua các hoạt động như: chất vấn, giám sát chuyên đề, giải trình, giám sát văn bản quy phạm pháp luật; giám sát giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, kiến nghị của cử tri; tập trung vào các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí; coi trọng hoạt động giải trình, chất vấn giữa hai kỳ họp.

Ba là, nâng cao năng lực, bản lĩnh cho đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp; tăng cường tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng giám sát về phòng, chống tham nhũng, lãng phí.

Bốn là, thiết lập cơ chế phối hợp thông tin chặt chẽ giữa Hội đồng nhân dân tỉnh và Hội đồng nhân dân xã, phường; giữa Hội đồng nhân dân xã, phường với cử tri, người uy tín ở thôn, buôn, khu dân cư, nhằm giám sát cộng đồng một cách thiết thực, hiệu quả, bảo đảm kịp thời tổng hợp, xử lý, không để sót lọt dấu hiệu tham nhũng, lãng phí.

Năm là, gắn giám sát với trách nhiệm người đứng đầu; công khai kết quả giám sát để Nhân dân cùng tham gia theo dõi, đánh giá.

Sáu là, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động của Hội đồng nhân dân trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa để phục vụ hoạt động của Hội đồng nhân dân; bảo đảm sự liên thông về dữ liệu các hoạt động giữa Hội đồng nhân dân tỉnh và Hội đồng nhân dân xã, phường và các cơ quan có liên quan; tiếp tục chỉ đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả, tính chuyên nghiệp trong công tác tham mưu, phục vụ các kỳ họp Hội đồng nhân dân; đồng thời, mở rộng kênh tiếp nhận phản ánh của cử tri và nhân dân.

Cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực là cuộc đấu tranh khó khăn, phức tạp, lâu dài. Hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân và đại biểu dân cử là một kênh quan trọng, góp phần kiểm soát quyền lực, bảo đảm sự trong sạch, vững mạnh của hệ thống chính trị. Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh khẳng định quyết tâm tiếp tục đổi mới, hoàn thiện cơ chế giám sát, phối hợp đồng bộ với Hội đồng nhân dân cấp xã và các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị, để bảo đảm không có “khoảng trống” giám sát trong điều kiện mới; góp phần giữ vững kỷ cương, củng cố niềm tin của nhân dân, xây dựng chính quyền địa phương trong sạch, vững mạnh./.

Phương An