Quốc hội thảo luận Tổ dự án Luật Đất đai (Sửa đổi)

Sáng ngày 03/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thảo luận ở Tổ về dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk đã tham gia thảo luận với nhiều ý kiến chất lượng về dự án Luật Đất đai (sửa đổi) (Tổ 10 gồm các đại biểu Quốc hội thuộc Đoàn ĐBQH các tỉnh Đắk Lắk, Hậu Giang, Vĩnh Phúc và Lào Cai).

Đại biểu Quốc hội Tổ 10 thảo luận (Ảnh: Quochoi.vn)

Đóng góp ý kiến, các đại biểu đều thống nhất việc nghiên cứu, xây dựng dự án Luật Đất đai (sửa đổi) là một trong những nhiệm vụ lập pháp trọng tâm; đồng thời nhấn mạnh đây là dự án Luật phức tạp, có phạm vi tác động rộng, được xã hội rất quan tâm đòi hỏi quyết tâm cao, nỗ lực, cố gắng của các cơ quan, đơn vị và toàn thể nhân dân nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, đặc biệt là các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã đặt ra trong Nghị quyết số 18-NQ/TW, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, phát huy vai trò đặc biệt quan trọng của tài nguyên đất trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và môi trường sinh thái, thích ứng với biến đổi khí hậu; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai, bảo đảm quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất. Các đại biểu cũng cho rằng, sau gần 10 năm thi hành, Luật Đất đai năm 2013 đã bộc lộ một số hạn chế, bất cậpcần sửa đổi toàn diện Luật Đất đai để tháo gỡ những vướng mắc trong công tác quản lý nhà nước về loại tài nguyên quan trọng này, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật về đất đai.Lần sửa đổi luật này, đại biểu mong muốn sửa đổi một cách toàn diện, căn cơ nhất, đảm bảo hành lang pháp lý vững chắc để luật đi vào cuộc sống, tạo động lực mới, nguồn lực mới cho đất nước; đảm bảo cuộc sống của người dân, đảm bảo an sinh xã hội và an dân.

Tham gia thảo luận về dự án Luật này, đại biểu Lê Thị Thanh Xuân, Phó trưởng đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk nhấn mạnh: Luật Đất đai có tác động trực tiếp đến mọi mặt đời sống xã hội, mỗi cán bộ, người dân. Vì thế, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) là dự thảo luật hết sức quan trọng, cần phải được nghiên cứu, xây dựng toàn diện, sâu sát. Đây cũng là dự án luật có liên quan đến hàng loạt luật khác nên cần có tính đồng bộ, nhất quán cao. Về cơ bản, đại biểu thống nhất cao với nội dung dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) do Chính phủ trình Quốc hội lần này, đại biểu rất đồng tình về việc sửa đổi cơ bản một số chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số, cụ thể: Tại khoản 3 Điều 24 (dự thảo) về trách nhiệm của Nhà nước về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số: “Ủy ban nhân dân cấp tỉnh theo điều kiện thực tế của địa phương, quy định cụ thể chính sách về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số…”. Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, xem xét chỉnh sửa, bổ sung vào Chương V về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, cụ thể: Tại Điều 73 về “Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện” đề nghị chỉnh sửa, bổ sung theo hướng đưa vào quy hoạch đất dành cho đồng bào dân tộc thiểu số; về việc cho vay, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất đại biểu đề nghị nghiên cứu bổ sung vào dự thảo cơ chế bảo vệ đối với đồng bào dân tộc thiểu số, những người yếu thế trong xã hội trong vấn đề cho vay, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất,... vì thực tế cho thấy rất nhiều trường hợp đã mất đất khi các đối tượng này đi vay khi đến thời hạn trả nợ thì nhưng không có khả năng trả nợ.

Về thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai được quy định tại điểm c, khoản 1, Điều 88 dự thảo Luật:“Đất được giao, cho thuê không đúng đối tượng hoặc không đúng thẩm quyền hoặc không phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được công bố, công khai tại thời điểm giao đất, cho thuê đất”. Tuy nhiên, tại điểm d, khoản 2, Điều 156 dự thảo Luật lại quy định Nhà nước thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp trong các trường hợp sau đây: “Giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai, trừ trường hợp người được cấp Giấy chứng nhận đó đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật đất đai”. Việc quy định này chưa rõ ràng, chưa thống nhất, có điều khoản Luật quy định Nhà nước thu hồi đất (gắn với thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) đối với trường hợp đất giao, cho thuê không đúng đối tượng hoặc không đúng thẩm quyền, nhưng có điều khoản Luật lại quy định Nhà nước không được thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp trái pháp luật đối với người được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng đã thực hiện thủ tục chuyển quyền sử dụng đất và đã được giải quyết theo quy định.

Tại khoản 3, Điều 127 dự thảo Luật quy định: Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất trong trường hợp: “Người sử dụng đất để quản lý rừng phòng hộ, rừng đặc dụng, rừng sản xuất là rừng tự nhiên”. Tuy nhiên, Điều 17 Luật Lâm nghiệp năm 2017 quy định: “Nhà nước cho tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân thuê rừng sản xuất là rừng tự nhiên...” là không thống nhất, đề nghị Ban Soạn thảo nghiên cứu.

Ngoài ra đại biểu còn đề nghị cân nhắc bỏ cụm từ “hộ khẩu” được quy định tại điểm e khoản 1 Điều 134, khoản 1 Điều 47, khoản 7 Điều 180 thay thành cụm từ “đăng ký thường trú” tại dự thảo luật để phù hợp với các quy định hiện hành, ý kiến về thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,…

Đại biểu Phúc Bình Niê Kdăm phát biểu thảo luận (Ảnh: Quochoi.vn)

Tham gia thảo luận, đại biểu Phúc Bình Niê Kdăm, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch MTTQVN tỉnh thuộc Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk có ý kiến đối với Điều 91 của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi),“Thông báo thu hồi đất và chấp hành quyết định thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng”. Đại biểu cho rằng: Quy định này chỉ đề cập đến người sử dụng đất, người có đất bị thu hồi chưa bao quát đến các trường hợp thu hồi đất có tài sản gắn liền với đất thuộc quyền sở hữu của người khác hoặc có tác động đến các giao dịch hợp pháp liên quan đến đất bị thu hồi. Dự thảo luật cần bổ sung đối tượng được thông báo thu hồi đất và chấp hành quyết định thu hồi đất là chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất tại Điều 93 về trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thu hồi đất…

  Tham gia ý kiến, Đại biểu Lê Ngọc Hải - Thiếu tướng, Phó Tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng Quân khu 5 thuộc Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk đã đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu có quy định cụ thể hơn về các điều kiện đối với các tổ chức, cá nhân nước ngoài sử dụng đất để thực hiện các dự án đầu tư tại Việt Nam nhằm bảo đảm quốc phòng và an ninh cho đất nước. Bên cạnh đó, phải có các quy định thể hiện sự minh bạch đối với các thủ tục hành chính, tạo cơ sở pháp lý để cho các cơ quan chức năng tham gia ý kiến trong quá trình thẩm định các dự án của nhà đầu tư nước ngoài; đại biểu đề nghị nghiên cứu các quy định nhằm khắc phục một số vấn đề phát sinh trong thực tiễn khi nhà đầu tư nước ngoài đã xây dựng các công trình và sử dụng đất những khu vực “nhạy cảm” về quốc phòng và an ninh như khu vực biển, biên giới, địa bàn trọng yếu…

                                                                               Nghị Viện