Đại biểu Quốc hội Y Vinh Tơr phát biểu tại Tổ sáng ngày 06 tháng 6 năm 2022

Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ Ba - Quốc hội khóa XV, sáng ngày 06/6/2022, Quốc hội thảo luận ở tổ về chủ trương đầu tư các dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng (giai đoạn 1); Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột (giai đoạn 1); Biên Hòa - Vũng Tàu (giai đoạn 1) và chủ trương đầu tư dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội, đường Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh.

Tại phiên thảo luận ở Tổ 10, đại biểu Y Vinh Tơr, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk đã tham gia phát biểu.

Đại biểu Y Vinh Tơr, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Chủ tịch HĐND, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk phát biểu (Ảnh: Nguyễn Minh Đệ).

Về hồ sơ dự án: Đại biểu cho rằng, Dự án đã được nghiên cứu, chuẩn bị kỹ lưỡng, cơ bản đáp ứng được yêu cầu về công tác quy hoạch của các ngành và các địa phương, các nội dung giải trình đã nêu rõ tính cần thiết trong việc kết nối đồng bộ, phát huy các lợi thế của từng vùng kinh tế, trong đó nhấn mạnh việc kết nối khu vực như các cảng biển, nhà ga, đường sắt, cảng hàng không, các trung tâm logistics.

Với góc độ của địa phương tỉnh Đắk Lắk, với đặc điểm là tỉnh nông nghiệp, có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, tỷ lệ hộ nghèo còn cao và điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn; địa phương đã xác định việc Quốc hội thông qua nội dung này là cơ hội để địa phương phát triển, ngoài phát triển hạ tầng giao thông, tỉnh sẽ có thêm điều kiện để thu hút đầu tư, thúc đẩy hoạt động giao thương, kết nối các địa phương.

Về hình thức đầu tư: Đại biểu đồng tình với Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế đề xuất đầu tư dự án theo hình thức đầu tư công để bảo đảm thực hiện thành công mục tiêu dự án Biên Hòa - Vũng Tàu cơ bản hoàn thành năm 2025; dự án Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng cơ bản hoàn thành một số đoạn có lưu lượng lớn năm 2025 và toàn tuyến năm 2026. Để đảm bảo mục tiêu đó, Chính phủ đã xây dựng một số cơ chế chính sách đặc thù, đề nghị Chính phủ tiếp tục quan tâm đẩy mạnh thực hiện để hoàn thành Dự án này.

Đại biểu đồng ý giai đoạn 1 đầu tư 359,2 km đối với 03 dự án, với quy mô 04 làn xe, riêng Dự án đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu có quy mô 4 - 6 làn xe vì mật độ lưu thông cao hơn các tuyến khác, như vậy là phù hợp với quy hoạch tổng thể mạng lưới đường bộ, quy hoạch kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Các địa phương, đặc biệt là 08 địa phương có dự án đi qua sẽ được hưởng lợi trực tiếp từ việc đầu tư các dự án hạ tầng giao thông và có thêm điều kiện, thuận lợi phát triển kinh tế - xã hội.

Về kinh phí dự án: Qua nội dung trình bày của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra cho thấy nguồn vốn có tính khả thi. Sơ bộ tổng mức đầu tư 03 dự án khoảng 84.463 tỷ đồng, trong giai đoạn 2021 - 2025 khoảng 60.124 tỷ đồng, chuyển tiếp giai đoạn 2026 - 2030 khoảng 24.339 tỷ đồng, trong giai đoạn 2021 - 2025 dự kiến sẽ bố trí từ 05 nguồn là hợp lý. Nhưng để đảm bảo tiến độ bố trí và hiệu quả nguồn vốn, đề nghị Quốc hội tăng cường công tác giám sát chặt chẽ quá trình triển khai bố trí vốn của Chính phủ để đảm bảo triển khai theo kế hoạch.

Về tiến độ dự án: Dự thảo Nghị quyết về chủ trương đầu tư các dự án xây dựng đường bộ cao tốc được triển khai trong thời gian rất ngắn nhưng có yêu cầu kỹ thuật phức tạp, thời gian chuẩn bị và hoàn thiện các thủ tục đầu tư theo quy định của pháp luật để khởi công dự án cần khoảng 03 năm, mà hiện nay đã là giữa năm 2022, thời gian còn lại chỉ còn hơn 3 năm, như vậy yêu cầu đặt ra về tiến độ là rất lớn, đề nghị Chính phủ có những giải pháp cụ thể để đảm bảo tiến độ triển khai Dự án, trước mắt cần tập trung hoàn thiện các bước quy định để khởi công, trong đó có một số dự án thành phần được giao cho các địa phương thì phải có sự đồng bộ trong việc thực hiện các bước phân cấp cũng như chỉ đạo, giám sát các địa phương và tăng cường tháo gỡ khó khăn để thực hiện các nội dung này. Dự báo trong quá trình triển khai có thể sẽ gặp một số vướng mắc, cần có biện pháp tháo gỡ kịp thời cũng như chấn chỉnh các nội dung liên quan để tránh sai phạm cũng như gây thất thoát, lãng phí.

Về công tác giải phóng mặt bằng: Để nâng cao trách nhiệm của các địa phương, chia sẻ một phần áp lực đối với ngân sách trung ương, Quốc hội có nêu việc địa phương cam kết với Chính phủ, hiện có 5 địa phương đã cam kết vốn đối ứng tham gia giải phóng mặt bằng, trong trường hợp tăng chi phí bồi thường tỉnh sẽ bố trí tăng tương ứng tỷ lệ 50%, điều đó cho thấy các địa phương rất mong muốn có các công trình để tạo điều kiện vươn lên. Đề nghị Chính phủ tiếp tục có hướng dẫn và phân cấp cụ thể, tiếp tục chỉ đạo quyết liệt trong công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, tái định cư.

Đại biểu đồng tình về phương án thu phí như tại Tờ trình đã nêu. Vì lợi ích chung, Nhà nước phải thu lại phí đường bộ để thu hồi kinh phí, tiếp tục dùng kinh phí thu được để đầu tư cho tuyến cao tốc khác, hoàn thành được mục tiêu đầu tư đường cao tốc trong thời gian đến.

Về dự án xây dựng đường cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Đại biểu cho biết cử tri và Nhân dân các tỉnh Tây Nguyên rất phấn khởi khi Chính phủ trình Quốc hội chủ trương đầu tư, đây là sự quan tâm rất lớn, nếu công trình này được đầu tư hoàn thành sẽ là cơ hội lớn cho tỉnh Đắk Lắk cũng như khu vực Tây Nguyên phát triển.

Hiện nay, đối với các tỉnh Tây Nguyên vấn đề giao thông là vấn đề bức thiết, cấp bách; hệ thống giao thông chủ yếu là đường bộ và đường hàng không, trong đó đường hàng không chủ yếu là phục vụ nội địa, chỉ có sân bay Liên Khương là có tuyến quốc tế, còn lại là đường bộ, có tuyến đường quốc lộ 14 và một số đoạn trùng với tuyến đường Hồ Chí Minh đây là “xương sống” kết nối Bắc - Nam, Tây Nguyên - Đông Nam bộ; còn lại các tuyến kết nối ngang phía Bắc Tây Nguyên có quốc lộ 24 từ Kon Tum - Quảng Ngãi, quốc lộ 19 Gia Lai - Bình Định, quốc lộ 25 Gia Lai - Phú Yên; phía Nam Tây Nguyên có quốc lộ 29 Đắk Lắk - Phú Yên, quốc lộ 26 Đắk Lắk - Khánh Hòa, quốc lộ 27C Lâm Đồng - Khánh Hòa, quốc lộ 28 Đắk Nông - Lâm Đồng và các tỉnh Đông Nam bộ.

Cuối cùng, Đại biểu nhấn mạnh việc Chính phủ trình Quốc hội 03 dự án đường cao tốc góp phần đầu tư xây dựng tăng thêm tuyến cao tốc ở khu vực phía Nam gắn với việc cân bằng hài hòa giữa các vùng. Đó là việc cụ thể hóa các chủ trương đã có từ lâu như Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 18/01/2002 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Tây Nguyên thời kỳ 2001-2010; Kết luận số 12-KL/TW ngày 24/10/2011 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 10-NQ/TW phát triển vùng Tây Nguyên thời kỳ 2011-2020; Kết luận số 67-KL/TW ngày 16/12/2019 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 09-NQ/TW ngày 28/01/2022 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, đây là khối tổng thể không chỉ giúp phát triển tỉnh Đắk Lắk mà còn tăng cường kết nối vùng và liên vùng, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội các vùng, sớm hiện thực hóa việc xây dựng và phát triển thành phố Buôn Ma Thuột thành đô thị trung tâm vùng Tây Nguyên và tạo động lực mới, các điều kiện phát triển của cả vùng, không chỉ phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội mà còn phục vụ cho quốc phòng, an ninh và nhiều công tác khác liên quan đến công tác đối ngoại để phục vụ cho vùng Đông Bắc của Campuchia và vùng Đông Nam của Lào nằm trong khu vực tam giác phát triển cũng như lưu vực sông Mê Kông./.